Nieodkryte szlaki Bieszczad

Dolina Górnej Solinki to jeden z najmniej znanych, a jednocześnie najpiękniejszych zakątków Bieszczad. Ten malowniczy szlak prowadzi przez tereny, gdzie przed II wojną światową istniały łemkowskie wsie, po których pozostały jedynie fundamenty domostw, stare sady i przydrożne kapliczki. To miejsce pełne melancholii i historii, które przywołuje refleksje o dawnych mieszkańcach tych ziem.

Wędrówkę rozpoczynamy w Woli Michowej, skąd zielonym szlakiem podążamy w kierunku nieistniejącej już wsi Solinka. Trasa początkowo prowadzi leśnymi duktami, by stopniowo otworzyć się na malownicze widoki doliny. Szczególnie urokliwe są pozostałości dawnych sadów, które wiosną zachwycają kwitnącymi jabłoniami i gruszami.

W środkowej części szlaku natrafimy na kamienne fundamenty cerkwi we wsi Solinka oraz stary, łemkowski cmentarz – miejsce pełne duchowości i zadumy. Dalej trasa prowadzi wzdłuż potoku Solinka, przez mosty i brody, oferując liczne okazje do odpoczynku nad krystalicznie czystą wodą.

Wskazówki dla wędrowców:

• Zabierz ze sobą mapę lub GPS – szlak jest słabiej oznakowany niż popularne trasy
• Zaopatrz się w odpowiednie obuwie wodoodporne – możliwe przekraczanie potoków
• Weź ze sobą prowiant na cały dzień – na trasie nie ma schronisk ani sklepów
• Zachowaj ciszę – to doskonałe miejsce do obserwacji dzikiej zwierzyny, w tym wilków i niedźwiedzi

Bukowe Berdo (1312 m n.p.m.) to jedna z najpiękniejszych połonin w Bieszczadach, która oferuje spektakularne widoki, a jednocześnie jest znacznie mniej oblegana niż popularna Tarnica czy Połonina Wetlińska. Proponowana trasa stanowi alternatywne podejście z miejscowości Muczne, zamiast typowego szlaku z Wołosatego.

Wędrówkę rozpoczynamy w Mucznem, skąd żółtym szlakiem kierujemy się w stronę Przełęczy pod Bukowym Berdem. Pierwszy odcinek prowadzi przez gęste lasy bukowe, które jesienią mienią się wszystkimi odcieniami złota i czerwieni. Stopniowo zyskujemy wysokość, a las zaczyna rzednąć, odsłaniając coraz piękniejsze widoki.

Po dotarciu na przełęcz, zmieniamy szlak na czerwony, który doprowadzi nas na szczyt Bukowego Berda. Ta część trasy prowadzi już odkrytą połoniną, oferując panoramiczne widoki na okoliczne szczyty i doliny. Z wierzchołka rozciąga się jeden z najpiękniejszych widoków w Bieszczadach – można podziwiać Tarnicę, Halicz, a przy dobrej pogodzie nawet szczyty ukraińskich Karpat.

Powrót proponujemy czerwonym szlakiem w kierunku Przełęczy Wyżniańskiej, a następnie niebieskim do Mucznego, tworząc pętlę, która pozwala zobaczyć różnorodne krajobrazy Bieszczad.

Co wyróżnia ten szlak:

• Mniejsze zatłoczenie niż na popularnych szlakach bieszczadzkich
• Różnorodność krajobrazów – od gęstych lasów po otwarte połoniny
• Doskonałe miejsce do obserwacji wschodu lub zachodu słońca
• Bogata flora alpejska, szczególnie okazała w czerwcu i lipcu

Pasmo Graniczne to wyjątkowy szlak, który prowadzi wzdłuż polsko-ukraińskiej granicy. Jest to propozycja dla bardziej doświadczonych turystów, którzy szukają nie tylko pięknych widoków, ale także pewnej dozy wyzwania i przygody. Trasa ta pozwala doświadczyć wyjątkowego uczucia wędrówki „na granicy światów".

Wędrówkę rozpoczynamy na Przełęczy Wyżniańskiej, do której można dojechać samochodem lub dojść szlakami z Ustrzyk Górnych. Stąd czerwonym szlakiem granicznym kierujemy się na południe w stronę trójstyku granic Polski, Ukrainy i Słowacji na szczycie Krzemieniec (1221 m n.p.m.).

Szlak początkowo prowadzi przez piękne lasy, by następnie wyprowadzić nas na główny grzbiet Karpat, skąd roztaczają się spektakularne widoki zarówno na polską, jak i ukraińską stronę. Trasa wiedzie przez kilka mniej znanych szczytów, w tym Rozsypaniec (1280 m n.p.m.) i Halicz (1333 m n.p.m.), oferując zmieniające się panoramy i niezapomniane wrażenia.

Dotarcie do Krzemieńca to nie tylko osiągnięcie geograficznego punktu, ale także symboliczne doświadczenie stania w miejscu, gdzie stykają się trzy państwa i kultury. Warto zaplanować tę trasę jako wędrówkę dwudniową z noclegiem w schronisku pod Tarnicą lub w namiocie (w wyznaczonych miejscach).

Na co zwrócić uwagę:

• Trasa wymaga dobrej kondycji i doświadczenia w górskich wędrówkach
• Ze względu na bliskość granicy państwowej, warto mieć przy sobie dokument tożsamości
• Należy przygotować się na zmienne warunki pogodowe – nawet latem temperatura na grzbiecie może znacząco spaść
• Trasa przebiega przez tereny Bieszczadzkiego Parku Narodowego – pamiętaj o przestrzeganiu regulaminu parku

Ta malownicza trasa prowadzi przez mniej znane, północne rejony Bieszczad, oferując spokojną wędrówkę z dala od tłumów, a jednocześnie umożliwiając poznanie lokalnej kultury i historii. Jest to propozycja dla tych, którzy cenią sobie nie tylko piękno natury, ale także kulturowe aspekty podróżowania.

Wędrówkę rozpoczynamy w Lutowiskach – dawnym miasteczku z bogatą historią, gdzie warto najpierw zobaczyć stary kirkut (cmentarz żydowski) oraz fundamenty cerkwi. Następnie wyruszamy zielonym szlakiem w kierunku doliny Strwiąża, jednej z najpiękniejszych dolin w tej części Bieszczad.

Szlak prowadzi przez malownicze łąki i pastwiska, oferując rozległe widoki na północne pasma Bieszczad. Po drodze mijamy pozostałości dawnych wsi bojkowskich, które opustoszały po II wojnie światowej w wyniku akcji „Wisła". W dolinie Strwiąża warto zatrzymać się nad potokiem, który meandruje wśród łąk, tworząc malownicze zakola.

W dalszej części trasy przechodzimy przez niewielkie wzniesienia porośnięte mieszanym lasem, gdzie szczególnie jesienią można podziwiać bogactwo kolorów. Pętla zamyka się, doprowadzając nas z powrotem do Lutowisk, gdzie możemy odpocząć w jednej z lokalnych restauracji, serwujących tradycyjne potrawy regionalne.

Atrakcje na trasie:

• Kirkut w Lutowiskach – jeden z największych cmentarzy żydowskich w Bieszczadach
• Pozostałości dawnych wsi bojkowskich z fundamentami domów i kapliczkami
• Malownicze meandrujące potoki idealne do krótkiego odpoczynku
• Punkty widokowe na Połoninę Wetlińską i Caryńską z mniej znanej perspektywy
• Możliwość spotkania dzikich zwierząt, w tym jeleni, saren i dzików

Wielka Rawka (1307 m n.p.m.) to szczyt w paśmie granicznym Bieszczad, który oferuje jedne z najpiękniejszych panoram w tej części gór. Choć sam szczyt jest dość popularny, proponowana trasa przez masyw Działu stanowi mniej uczęszczaną alternatywę, pozwalającą odkryć mniej znane oblicze Bieszczad.

Wędrówkę rozpoczynamy w Wetlinie, skąd niebieskim szlakiem kierujemy się na północny-wschód, wspinając się łagodnie na grzbiet masywu Dział. Ta część trasy prowadzi głównie przez lasy, oferując przyjemny cień w upalne dni.

Po dotarciu na grzbiet Działu otwierają się przed nami pierwsze panoramy na pobliskie pasma. Kontynuujemy wędrówkę grzbietem, który stopniowo wyprowadza nas na bardziej otwarte tereny. W miarę zbliżania się do Przełęczy Wyżniańskiej, krajobrazy stają się coraz bardziej spektakularne.

Z Przełęczy Wyżniańskiej czerwonym szlakiem granicznym wspinamy się na Wielką Rawkę. Ostatni odcinek podejścia prowadzi przez połoninę, oferując rozległe widoki we wszystkich kierunkach. Ze szczytu Wielkiej Rawki roztacza się jedna z najpiękniejszych panoram w Bieszczadach – można podziwiać Połoninę Caryńską, Wetlińską, masyw Tarnicy oraz szczyty po stronie ukraińskiej.

Powrót proponujemy czerwonym szlakiem do Przełęczy pod Rawką, a następnie żółtym do Wetliny, zamykając pętlę, która pozwoli nam zobaczyć różnorodne krajobrazy wschodnich Bieszczad.

Co czyni ten szlak wyjątkowym:

• Możliwość podziwiania panoram 360 stopni ze szczytu Wielkiej Rawki
• Wędrówka przez mniej uczęszczany masyw Działu
• Duża różnorodność krajobrazów – od gęstych lasów po otwarte połoniny
• Bliskość granicy z Ukrainą i możliwość spojrzenia na drugą stronę Karpat